Ülkemizin hemen hemen her yerinde yetişen ve onlarca farklı tarifle sofralarımızın vazgeçilmezlerinden olan fasulye aslında bir Orta Amerika ürünüdür. Yeşil fasulyenin çekirdeklerinin kurutulmasıyla elde edilen kuru fasulyenin en özel tariflerinden biri soğan, maydanoz, sumak hatta haşlanmış yumurta ile karıştırılarak yapılan piyazdır.

Baharatı bol, sıcacık bir kırmızı mercimek çorbasına kim hayır diyebilir ki? Baklagiller familyasının Asya menşeili üyesi çoğunlukla Güneydoğu ile İç Anadolu Bölgelerimizde yetiştirilir ve yaz-kış ekimi yapılabilir. Haşlanarak soğan, salça ve çeşitli baharatlarla köfte şekli verilen kırmızı mercimek ise özellikle misafirlere sunulan tabakların en lezzetli üyelerindendir.

Barbunya, dış kabukları ayıklanarak ve genellikle pilakisi yapılarak tüketilen bir baklagil çeşididir. Pilaki ise içine soğan, sarımsak, maydanoz, havuç gibi malzemeler katılarak zeytinyağı ile pişirilen yemeklere denir. Dış kabukları gibi kendisi de benekli olan barbunya İzmir-Ödemiş başta olmak üzere ülkemizin orta ve batısındaki birçok yerde yetiştirilir.

İç Anadolu ve Akdeniz’de yoğun olarak yetiştirilen nohutun etli ya da etsiz yapılan sulu yemeği geleneksel lezzetlerimizden biridir. Bu besleyici yemeği yaparken dikkat edilmesi gereken nokta ise öncesinde 12 saat kadar suda bekletilen nohutun ilk haşlama suyunu kullanmamak ve tazesiyle değiştirmektir.

Mercimeğin yeşil versiyonu olan bu baklagil tam bir vitamin ve lif deposudur. Kırmızı mercimeğe oranla daha uzun sürede pişen besinin çorbası, yemeği ve hatta salatası bile yapılabilir. Kaynatıldığında koyulaşan suyu genellikle dökülür fakat uzmanlarca bunun vitamin kaybına neden olduğu da ifade edilmekte.

Börülce, göbeğindeki koyuluk olmasa görüntü açısından neredeyse beyaz fasulyenin aynısıdır. Özellikle Ege’de yoğun olarak tüketilen bu baklagil de kuru fasulye ya da nohut gibi suda bekletilir ve ilk haşlama suyu dökülür. Zeytinyağlıda, çorbada kullanılabilen börülcenin salatası hem lezzetli hem de en doyurucu salatalardan biridir.

Ve işte baklagillere adını veren besin, bakla. Protein, mineral ve karbonhidrat açısından zengin olan yiyecek taze kabuklu olarak da, ayıklanıp içi çıkarılarak da tüketilebilir. Taze bakla zeytinyağlı yapıldığında tadına doyum olmaz iken iç bakla en çok da Ege ve Akdeniz Bölgelerinde haşlanıp ezilerek yapılan bir meze olarak tüketilir.

Sebze mi yoksa baklagil mi olduğu konusunda tartışmalar süre dursun biz bezelyeyi sayfamıza aldık bile. İlkbahar ve yaz olmak üzere iki kere hasadı yapılan besini en çok salata ya da pilav gibi lezzetlerin içinde garnitür olarak görmeye alışığız. Sulu yemeği de yapılabilen bezelyenin diğer baklagillere göre daha fazla C vitamini barındırdığını da ekleyelim.